در طراحی و اجرای ساختمان‌های امروزی، روش‌های متعددی برای اجرای سقف ها ارائه شده است. یکی از روش‌های نوین و کارآمد برای اجرای سقف‌های بتنی، سیستم سقف وافل با استفاده از قالب وافل می‌باشد. حال سوال پیش می‌آید که چرا این سیستم سقف وافل نام دارد. علت نام گذاری این سقف ظاهر مشبک و منظم نمای زیرین این سقف می‌باشد که شباهت زیادی به شیرینی انگلیسی وافل دارد. این سیستم سقف برای انواع ساختمان‌ها با کاربری‌های مختلف به کار گرفته می‌شود. یکی از ویژگی‌های این سیستم عدم محدودیت در پوشش دهانه می‌باشد و این ویژگی موجب استقبال کارفرمایان و سازندگان از این سیستم سقف شده است.
سیستم سقف وافل دارای مزایای متعددی از جمله استحکام بالا، سهولت اجرا، پوشش دهانه‌های بلند، وزن مرده کمتر و صرفه اقتصادی می‌باشد و این مزایای متعدد موجب رضایت کارفرمایان و گسترش کاربرد این سیستم شده است. در اجرای سقف وافل نقش قالب‌های وافل ایجاد تیرچه‌های متعامد در سقف و حذف بتن مازاد است. یکی از مزایای این سیستم، غیرماندگار بودن قالب‌های وافل می‌باشد بنابراین می‌توان از قالب‌های وافل به دفعات بالا برای اجرای سقف وافل استفاده نمود. این مزیت موجب صرفه اقتصادی سیستم سقف وافل به نسبت سایر سیستم‌های مشابه سقف شده است. سقف وافل به دو صورت سقف وافل یکطرفه برای دهانه های کوچک و سقف وافل دوطرفه برای دهانه های بزرگ استفاده می‌شود.
بررسی سقف وافل از نظر زیبایی و معماری
در سیستم سقف وافل به دلیل مدولار بودن قالب‌های وافل، ساختار سازه‌ای منظمی در زیر سقف ایجاد می‌شود. این ویژگی سقف وافل بستر زیبایی برای یک طراحی مدرن و شیک را آماده می‌کند از این رو می‌توان از سقف وافل بدون سقف کاذب استفاده نمود. اجرا و وجود نورپردازی و تزئینات معماری می‌تواند مستقیما برروی سقف وافل اشکال زیبایی را ایجاد نماید که موجب کاربرد سقف وافل بصورت اکسپوز می‌شود. یکی دیگر از مزایای سقف های وافل امکان حذف آویز تیرهای میانی است که این مزیت نیز موجب زیبایی بیشتر و انعطاف پذیری بالاتر طرح‌های معماری داخلی می‌شود. همچنین با کاربرد سقف وافل می‌توان ستون‌های مزاحم را نیز حذف نمود و باعث بزرگ تر شدن فضاهای معماری، زیباتر شدن طرح‌های معماری و افزایش تعداد پارکینگ‌ها شد. زیبایی و مزایای متعدد سقف وافل موجب استقبال و کاربرد معماران از این نوع سقف در پروژه‌های ساختمانی شده است.
کاربرد سقف وافل
در طراحی و اجرای سقف وافل محدودیت خاصی وجود ندارد بنابراین از انواع سقف بتنی وافل می‌توان برای انواع ساختمان‌ها با کاربری‌های مختلف در ترکیب با انواع سیستم‌های لرزه بر سازه‌ای استفاده نمود. در پروژه‌هایی که با محدودیت ستون گذاری مواجه می‌باشند یا محدودیت در ضخامت سقف دارند می‌توان از ویژگی انعطاف پذیری سقف های وافل استفاده نمود. به طور کلی از سقف وافل می‌توان در تمام پروژه‌های ساختمانی با متراژهای متفاوت و کاربری‌های مختلف مانند مسکونی، اداری، تجاری، پارکینگ‌ها، ورزشی، صنعتی و … استفاده نمود.
طراحی سقف وافل
طراحی سقف وافل منطبق بر ضوابط مقررات ملی ساختمان توسط نرم افزار‌های متداول طراحی سازه انجام می‌پذیرد. در طراحی سقف وافل باید ضوابط مقاومت، انتقال بارهای لرزه‌ای، کنترل ارتعاشات، کنترل خیز و… به درستی در نظر گرفته شود. یکی از مواردی که کارفرمایان می‌بایست در هنگام تهیه نقشه‌های سازه توجه نمایند استفاده از مهندسان طراح سازه‌ی خبره که سابقه بالایی در طراحی ساختمان با سیستم سقف وافل دارند می‌باشد. انتخاب صحیح طراح سازه موجب عملیاتی شدن خواسته‌های کارفرما، به کار گرفتن تمامی مزیت‌های سقف وافل، انتخاب صحیح نوع و سایز قالب وافل، اعمال تمام ضوابط مورد نیاز در طراحی، کنترل اجرایی بودن طرح و در نتیجه بهینه شدن طرح سازه می‌شود.
انواع سقف وافل
در سقف وافل از دو نوع قالب وافل مختلف استفاده می‌شود. قالب وافل مربعی شکل و قالب وافل مستطیلی شکل . قالب‌های وافل مربعی شکل موجب ایجاد تیرچه‌های متعامد بصورت منظم و با فواصل یکسان در هر دو جهت باربر سقف می‌شود و عملکرد باربری سقف را دوطرفه می‌کند از این رو به قالب های مربعی، قالب وافل دو طرفه می گویند. قالب وافل مستطیلی شکل موجب ایجاد تیرچه‌های منظم در یک جهت می‌شود و عملکرد باربری سقف را یک طرفه می‌کند از این رو به قالب های مستطیلی، قالب وافل یک طرفه نیز می‌گویند. در نتیجه در طراحی و اجرای سقف وافل بسته به باربری و سیستم باربر سقف و سازه از دو نوع قالب وافل استفاده می شود که این دو نوع قالب وافل یک طرفه و دوطرفه می‌باشد.
سقف وافل یک طرفه
برای اجرای سقف وافل یکطرفه از قالب وافل یک طرفه استفاده می‌شود. سقف وافل یکطرفه برای پروژه‌هایی با دهانه کوتاه‌تر کاربرد دارد که وزن مرده سقف های وافل یک طرفه و باربری این سقف‌ها مشابه سقف تیرچه بلوک بصورت یک طرفه است. در این سقف تیرچه‌های سقف، بار را به تیرهای دو انتهای خود منتقل می‌کنند. بنابراین در این سقف‌ها لزوما می‌بایست از تیرهای میانی استفاده شود.
سقف وافل دو طرفه
سقف وافل دوطرفه از کاربرد و گستردگی بیشتری نسبت به سقف وافل یکطرفه برخوردار می‌باشد. علت این موضوع مزایای بیشتر سیستم دوطرفه نسبت به سیستم یکطرفه است. از جمله این مزایا زیبایی بیشتر سطح زیرین سقف به علت مربعی بودن شکل قالب‌ها، عدم محدودیت در پوشش دهانه، انعطاف پذیری بالا در ستون گذاری، امکان حذف تیرهای میانی و صلبیت و استحکام بالاتر سقف می‌باشد. امکان حذف تیرهای میانی به علت باربری دوطرفه این نوع سقف می‌باشد. این مزیت موجب دستیابی به سقفی تخت می‌شود که هم موجب سهولت اجرا و هم موجب کاهش ضخامت سقف و افزایش ارتفاع مفید در معماری می‌شود.
ویژگی‌های سقف وافل
- عایق صوت و حرارت.
- کنترل ارتعاشات سقف
- امکان حذف سقف کاذب.
- سهولت در اجرای تاسیسات.
- بهینه بودن مصرف مصالح مصرفی.
- استحکام بالا در برابر بارهای مرده و زنده.
- امکان حذف ستون های مزاحم و تیرهای میانی
- ضخامت کمتر نسبت به دیگر سیستم های سقف.
- سرعت بالای اجرا به دلیل سهولت قالب بندی، آرماتور بندی و بتن ریزی.
اطلاعات تکمیلی در مورد سقف وافل
سقف‌های وافل به دلیل ویژگی و کاربرد‌های فراوانی که دارند دارای یکسری از اطلاعات می‌باشند که به ندرت می‌توان در سرچ گوگل به آن ها دست یافت بنابراین شرکت بنیتک خواستار به اشتراک گذاشتن این اطلاعات با شما می‌باشد پس با ما همراه باشید:
1- قیمت تمام شده سقف وافل
پارامترهای تاثیرگذار در قیمت تمام شده سقف‌های وافل، مقدار مصالح مصرفی و اجرت اجرای سقف می‌باشد. به طور کلی در ساختمان های متعارف قیمت تمام شده سقف وافل در رده هزینه سقف سنتی تیرچه یونولیت می‌باشد و نسبت به سایر سیستم های سقف مثل سقف های تیردال، پیش تنیده، یوبوت و کوبیاکس به مقدار قابل ملاحظه ای ارزان تر می باشد.
2- سرعت اجرای کار
اجرای سقف‌های وافل به سرعت بالایی قابل انجام می باشد. زیرسازی ساده، مدولار بودن قالب های وافل و سهولت در آرماتور بندی و بتن ریزی از دلایل سرعت بالای اجرای این نوع سقف می باشد. بطور متعارف برای اجرای هر طبقه از یک ساختمان بتنی با سیستم سقف وافل که متراژ هر سقف آن چهارصد مترمربع می باشد پانزده روز زمان نیاز می باشد. سرعت اجرای سقف وافل از سقف های دیگر مثل سقف تیردال، پیش تنیده، کوبیاکس و یوبوت بیشتر می باشد.
3- ابزار مورد نیاز در اجرای سقف وافل
برای اجرای سقف وافل می‌توان از تجهیزات متعارف اجرای اسلکت‌های بتنی استفاده نمود. از جمله این تجهیزات جک یا اسکافلد، پروفیل لوله، تخته‌های چوبی، قالب‌های فلزی و قالب وافل می‌باشد.4- نکاتی درباره‌ی قالب‌های وافل
قالب های وافل در سقف ماندگار نیستند و پس از هر بار بتن ریزی از زیر سقف خارج می‌شوند. این قالب‌ها از جنس پلیمرهای مقاوم و محکم می‌باشند که همین مورد سبب شده است که بتوان از این قالب‌ها به دفعات استفاده نمود. همچنین به دلیل جنس این قالب‌ها، چسبندگی میان قالب و بتن به وجود نمی‌آید و قالب‌های وافل به راحتی از بتن جدا می‌شوند.
5- نور پردازی سقف وافل
وجود فضاهای خالی منظم در قسمت زیرین سقف، بستر مناسبی را برای نور پردازی و زیبا کردن سازه فراهم می‌سازند. می‌توان با اجرای سقف وافل به صورت اکسپوز و پیش بینی اجرای تاسیسات برقی و مکانیکی از مزیت حذف سقف کاذب استفاده نمود.
مزایای سقف وافل
سیستم اجرای سقف وافل دارای مزایای متعددی می باشد که در ادامه به تعدادی از این موارد خواهیم پرداخت. در صورت تمایل، می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله مزایا و معایب سقف وافل مراجعه نمایید.- طراحی و اجرای دهانه های بلند و کاهش تعداد ستون ها
- امکان جانمایی نامنظم ستون ها و تعبیه بازشو های بزرگ
- ایجاد گشایش در معماری و افزایش فضا و پارکینگ ها
- امکان حذف تیرهای میانی و دست یابی به سقف تخت
- کاهش ضخامت سقف و افزایش ارتفاع مفید طبقات
- امکان کاهش ارتفاع ساختمان و کاهش عمق گود برداری
- صرفه جویی در مصرف مصالح مصرفی شامل بتن و میلگرد
- امکان اجرا سقف وافل در ساختمان های بتنی و فلزی
- کاهش هزینه های قالب بندی، آرماتوربندی و بتن ریزی
- کاهش هزینه و افزایش سسهولت در اجرای تاسیسات
- بهبود عملکرد لرزه ای سازه به دلیل کاهش وزن سقف
- حذف یونولیت و افزایش ایمنی در برابر آتش سوزی
- کنترل ارتعاش و کاهش ضریب انتقال صوت و حرارت
- حذف انواع بلوک سقفی و تیرچه پیش ساخته از سازه
- امکان نظارت دقیق و تضمین کیفیت مصالح مصرفی
علی مرادی
مقاله بسیار خوب و کاملی بود